نمای ساختمان، اولین عنصری است که توجه هر رهگذری را به خود جلب میکند.
این جامه زیبا، هویت و شخصیت بنا را آشکار میکند و در عین حال، نقشی حیاتی در عملکرد و پایداری آن ایفا میکند.
اما “اجرای نما” فراتر از انتخاب مصالح و رنگهای جذاب است. این فرآیندی پیچیده و چندمرحلهای است که نیازمند دانش فنی، تجربه و دقت نظر متخصصان مجرب میباشد.
افراد پس از برخورد با یک ساختمان با دیدن نمای آن در مورد هویت آن تصوراتی را در ذهن میگذرانند که ارتباط مستقیم با فعالیتهای آن ساختمان خواهد داشت، نمای ساختمان مرز بین فضای عمومی و حریم خصوصی افراد است، تمرکز طراحی ساختمان به سطوح داخلی باعث گردیده اجرای نمای ساختمان مورد غفلت واقع شود و اغلب ورودیها به مکانهای کم اهمیت تنزل درجه پیدا کنند و این بیتوجّهی باعث گردیده هیچ تناسبی بین ورودی و حجم کلی ساختمان وجود نداشته و باعث عملکرد ناقص ساختمان میگردد.
نقش و اهمیت اجرای نما در هویت و عملکرد ساختمان
کیفیت اجرای نما در هویت کلی ساختمان و نوع عملکرد آن تاثیر بسیار زیادی دارد. این موارد از منظر معماری تاثیر زیادی در عملکرد کلی ساختمان و آن چه مردم ساختمان را به آن می شناسند خواهد داشت.
- هویت بصری و شخصیت بنا
- ایجاد حس دعوتکنندگی و جذابیت
- بیان سبک معماری و سلیقه صاحبخانه
- تنظیم دما و رطوبت داخل ساختمان
- عایق صدا و آلودگی
- افزایش مقاومت و پایداری بنا
معرفی انواع روشهای اجرای نما
نمای تر (ملاتی): سنتی، با سابقه طولانی، مناسب برای مصالحی مانند آجر، سنگ و سیمان
نمای خشک: مدرن، سریع و آسان، مناسب برای مصالحی مانند کامپوزیت، سرامیک خشک و چوب
نمای ترکیبی: تلفیقی از مزایای هر دو روش تر و خشک
مراحل کلی اجرای نما
- طراحی و نقشه کشی
- زیرسازی و شاسی کشی
- نصب مصالح نما
- بندکشی و درزگیری
- نظافت و نگهداری
انتخاب مصالح به کار رفته در قسمتهای مختلف نما نسبت به مقاومت در برابر بار تحمیلی از نظر استحکام بندی مسئلۀ مهمی است که بیتوجّهی به آن بار منفی را بر ساختمان تحمیل میکند و باید در هنگام اجرای نمای ساختمان به آن توجه ویژه ای گردد،طراحی تراسها و بالکنها را دست کم نگیرید
زیرا اثر فوق العاده بر چشم انداز بیننده دارند و القا کننده استحکام یا ناپایداری یک نما محسوب میشوند، بام به عنوان حد نهایی ساختمان و پایان مرز طراحی نما است که از نظر زیبایی بصری اهمیت فوق العاده ای دارد و در آخر آنچه عابران را به خود جذب یا دفع میکند صورت ظاهری یک ساختمان است که البته و متاسفانه مورد بی لطفیهای زیادی قرار گرفته است.
اجرای نمای ساختمان یک هنر است و طراح آن هنرمندی است که با تسلط در زمینههایی چون تناسب رنگ وحجم، شناخت ویژگیهای مصالح لازم در ساختمان، هماهنگی بین فضاهای حجمدار و بیحجم و در نهایت حفظ هماهنگی و تناسب کلی اجزاء مختلف ساختمان، طرحی را با رعایت تمامی نکات زیبا شناسی خلق میکند، وی میکوشد تا در عین حال که ساختمانی با نمای منحصر به فرد ارائه کند به نکاتی چون هماهنگی ساختمان با بناهای اطراف از نظر کیفیت طرح انتخاب شده، متناسب بودن حجم با سازههای موجود و زیبایی مصالح استفاده شده نیز توجه کرده و در نهایت طرحش علاوه بر زیبایی فردی به زیبایی شهری نیز کمک کند.
چالشهای رایج در اجرای نما
انتخاب مصالح نامناسب و ناسازگار با شرایط آب و هوایی
عدم دقت در زیرسازی و شاسی کشی
استفاده از نیروی کار غیرمجرب و ناآشنا با تکنیکهای نوین
عدم نظارت صحیح بر روند اجرا
عدم رعایت نکات ایمنی و مقررات ملی ساختمان
رازهای اجرای نمای بینقص
انتخاب مصالح باکیفیت و بادوام
برنامهریزی دقیق و زمانبندی صحیح
استفاده از نیروی کار متخصص و مجرب
نظارت مستمر و دقیق بر روند اجرا
رعایت نکات ایمنی و مقررات ملی ساختمان
معرفی ابزارها و تجهیزات نوین در اجرای نما
داربستهای مدرن و ایمن
ابزارهای برش و نصب دقیق مصالح
سیستمهای عایقبندی و درزگیری
تجهیزات نورپردازی نما
اگرچه اجرای نمای ساختمان آخرین مرحله در ساختمان سازی به نظر میرسد و از این رو به آن اهمیت زیادی داده نمیشود اما توجّه به نکاتی چند ما را به این مهم میرساند که نمای ساختمان چه تاثیر شگرفی بر مقاومت، دوام و عمر مفید ساختمانها دارد افراد قادرند با ایجاد لایۀ پوششی مناسب اجزای سازه ای ساختمان را از انواع آسیبهای محیطی مانند خوردگی، یخبندان و رطوبت محفوظ نگه دارند و بارهای منفی وارده بر ساختمان را دفع نمایند، از انواع نماهای معروف و پرکاربرد در ایران میتوان به نماهای سنگی، آجری، بتنی و… نام برد.
معرفی ایدههای خلاقانه و نوین در طراحی و اجرای نما
استفاده از ترکیب مصالح مختلف
تلفیق سبکهای معماری سنتی و مدرن
استفاده از نورپردازی خلاقانه
ایجاد المانهای شاخص و چشمگیر
توجه به اصول معماری پایدار و سبز
نمونههایی از نماهای اجرا شده با ایدههای خلاقانه
تصاویر و توضیحات مربوط به نماهای شاخص در ایران و جهان
معرفی معماران و شرکتهای پیشرو در زمینه طراحی و اجرای نما
عوامل مؤثر در اجرای نمای ساختمان به نوع مصالحی که انتخاب میشود، نوع و شیوۀ اجرا، کاربری ساختمان، منطقه آب و هوایی که ساختمان در آن قرار میگیرد، میزان بودجهای که کارفرما مد نظر دارد، رعایت اصول خاص زیبا شناختی و در آخر به کارگیری فنون و تکنولوژیهای روز در صنعت مدرن نما سازی مربوط میباشد.